RODZINA Z PROBLEMEM ALKOHOLOWYM

 Czym jest alkoholizm?

Alkoholizm jest chorobąprzewlekłą, charakteryzuje się częstymi nawrotami lub długotrwałymutrzymywaniem się objawów, potencjalnie śmiertelną. Skraca długość życiaśrednio o 15-22 lata, powoduje poważne problemy zdrowotne, negatywnie wpływa napsychikę i społeczne funkcjonowanie osób uzależnionych.

Ludzie uzależnieni od alkoholu toalkoholicy.

Uzależnienie -  jak każda choroba ma objawy, któreumożliwiają jej rozpoznawanie.

Nie ustępuje samo-musi byćleczone, a warunkiem zdrowienia jest zachowanie całkowitej abstynencji.

Pijący podają wiele powodówswojego picia, ale nie rozumieją i nie przyjmują faktu uzależnienia. Mówiąnajczęściej „piję, bo nikt mnie nie rozumie”, „bo mam kłopoty w domu”, „bo niemogę wytrzymać z żoną”, „bo mam kłopoty w pracy”, „bo nie mam gdzie mieszkać”,bo dostałem awans”, „bo nie dostałem awansu”. Tymczasem prawda jest inna:alkoholik zawsze pije z jednego powodu- bo jest uzależniony od alkoholu i musipić. Powody podawane jako usprawiedliwienie picia pozwalają choremu sądzić, żenie jest alkoholikiem. Zmiana tego przekonania jest najważniejszym i zarazemnajtrudniejszym etapem leczenia.

Uzależnienie może zdiagnozowaćspecjalista lub lekarz psychiatra z przychodni odwykowej.

Członkowie rodziny nie mogąstawiać diagnozy osobie uzależnionej, jednak warto, aby wiedzieli, kiedy należy poszukać porady specjalisty.

Sygnały ostrzegawcze:

- picie codziennie lub regularniekilka razy w tygodniu, zwłaszcza gdy zwiększa się ilość 

 spożywanego alkoholu,

- spożywanie alkoholu staje sięnawykiem czy rytuałem, picie występuje zawsze w tych

  samych okolicznościach np. co wieczór przed telewizorem dwóch-trzech piw

- powtarzające się incydentyupijania się,

- stosowanie „klina”, czyli„leczenie” alkoholem złego samopoczucia następnego dnia po

  piciu,

- zaniki pamięci, tzw. „urwanefilmy”, np. wieczorem pod wpływem alkoholu osoba pijąca

  coś mówiła, robiła, następnego dnia kompletnie tego nie pamiętała,

- zaniedbywanie obowiązków zpowodu picia,

- reagowanie złością, gdy bliscypróbują rozmawiać o konieczności ograniczania picia,

- szukanie pretekstów do picia,

- podejmowanie prób kontrolipicia,

- obietnice abstynencji, które sąregularnie łamane,

- chowanie alkoholu, zabezpieczaniesobie zapasów,

- kłamstwa w sprawach ilościwypitego alkoholu,

- planowanie imprez towarzyskich,spotkań, wakacji pod kątem możliwości picia,

- picie w samotności,

- łamanie zasad i norm przyjętychw środowisku z powodu picia alkoholu,

- spożywanie alkoholu mimonarastających negatywnych konsekwencji picia (dotkliwych

  zatruć, agresji, kłótni rodzinnych, kłopotów finansowych, problemów zprawem itp.).

Czego nie robić?

- nie rozmawiaj z osobą, którajest pod wpływem alkoholu-żadne obietnice ani zapewnienia

 wypowiadane przez osobę nietrzeźwą nie mają znaczenia,

- nie łódź się obietnicamidotyczącymi ograniczania czy zaprzestania picia; kolejna próba

 kontroli potrwa prawdopodobnie kilka-kilkanaście dni i nie rozwiążeproblemu  

 uzależnienia,

- nie gróź czymś, czego nie maszzamiaru zrobić – to przestanie działać, gdy się okaże, że

  nie realizujemy zapowiedzianego działania, tylko stracimy wiarygodność,

- nie krzycz - alkoholik czujesię usprawiedliwiony, ma powody do picia, bo ma „kłótliwą 

  rodzinę”, może to również wywołać u niego atak agresji,

- nie przyzwalaj napicie-niektórzy kupują osobie uzależnionej alkohol do domu, aby nie piła

  z kolegami-skutkuje to poczuciem pełnej akceptacji picia,

- nie wylewaj i nie chowaj alkoholu,bo poza awanturą nic nie osiągniesz,

- nie pij z alkoholikiem–niektóre żony piją, myśląc, że mąż wtedy mniej wypije, takie 

 zachowania sprawia, że mają w ręku mniej argumentów, tracą wiarygodnośćprzy

 podejmowaniu interwencji, dodatkowo grozi to uzależnieniem,

- nie chroń alkoholika przedskutkami jego nałogu –płacenie długów, kłamliwe 

 usprawiedliwianie go w pracy dają możliwość komfortowego picia,

- nie koncentruj się naalkoholiku i myśleniu o tym, czy się napije, czy nie –nic to nie  

 zmieni, a ciebie kosztuje zbyt wiele; osoba uzależniona prędzej zaczniesię leczyć  

 pozbawiona uwagi otoczenia niż łajana, pouczana, skrzyczana, obdarzananieustanną, choć

 negatywną uwagą.

Co działa?

-informowanie-samemu trzeba zdobyć rzetelną wiedzę ouzależnieniu, aby nie opierać się na mitach i ogólnikach,

- stanowcze formułowanie komunikatów o własnych decyzjach- jeśli nie zaczniesz się leczyć, rozstaniemysię, jeśli nie przestaniesz pić wyprowadzę się do innego pokoju,

-konsekwentne stawianie wymagań i realizowaniezapowiedzianych konsekwencji braku działania –inaczej mówiąc czyny, a niesłowa,

-zwinięcia parasola ochronnego nad uzależnionym–niezałatwianie za niego spraw, niespłacanie długów, niekładzenie go do łóżkaitp., pozwoli mu to naskonfrontowanie się z realnymi skutkami nałogu,

-dbanie o siebie i dzieci – wycofanie nadmiernej uwagipozwala odpocząć, a osobie uzależnionej poczuć konsekwencje picia,

- dbanie o własne interesy np. podjęcie pracy lub zmianapracy na lepiej płatną, podjęcie kształcenia, czasem postaranie się o zasiłek wOśrodku Pomocy Społecznej, czasem przeprowadzenie rozdzielności majątkowej,dowiedzenie się jak można doprowadzić do eksmisji, zdobycie wiedzy  o swoich prawach (skontaktowanie się zprawnikiem) – zdobycie chociażby minimalnej niezależności materialnej daje dużosiły przy stawianiu wymagań,

-nierobienie z picia osoby uzależnionej tajemnicy – nienależy milczeć na ten temat, chroniąc „dobre imię” osoby uzależnionej,

-niezrywanie kontaktów z rodziną i przyjaciółmi –osamotnienie sprawia, że rodzina czuje się coraz bardziej bezradna,

-zapisanie się do grupy dla członków rodzin z problememalkoholowym, spotykającej się w Stowarzyszeniu Trzeźwościowym – pomaga to zająćsię sobą, daje dużo sił i wsparcia.

.

Dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym

Sytuacja dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym jestszczególnie trudna. Podstawową przyczyną tego stanu jest zachwianie poczuciabezpieczeństwa i przewidywalności codziennego życia. W zależności odindywidualnych właściwości dziecka, a także pozostałych relacji w rodzinie (zniepijącym rodzicem, rodzeństwem)u dzieci mogą się wytworzyć postawy lęku,wycofania lub nadmiernej samodzielności i samowystarczalności, niekiedy mówimyo przedwczesnym dojrzewaniu – tzw. ‘stary maleńki”. Nie jest prawdą, żewszystkie dzieci alkoholików źle się uczą albo zostają alkoholikami czy osobamizdegradowanymi. Najbardziej powszechnym problemem dzieci w rodzinachalkoholowych jest trwający stan zagrożenia i napięcia, który skutkuje utratądziecięcej spontaniczności, tej cechy, która sprawia, że dziecko rośnie irozwija się w pogodnej, radosnej atmosferze. Dzieci z rodzin alkoholowych ucząsię, że dorosłym nie można ufać, że lepiej nie być szczerym i lepiej odciąć sięod własnych uczuć, aby nie doznawać bólu. Aby przetrwać w tej niekorzystnejsytuacji, dzieci wytwarzają sobie swoje własne sposoby przystosowania, jakbyzastygając w pewnych sztywnych rolach. Najczęściej wymienia się pięć typówtakich dziecięcych ról:

*bohater rodzinny – poświęcający się dla innych, starającysię sprostać wszystkim wymaganiom, zwykle wzorowy uczeń, gospodarz klasy,pomocnik mamy w pracach domowych i opiece nad młodszym rodzeństwem,niekorzystne skutki: zaniedbywanie siebie, skrajne poświęcenie dla innych, brakświadomości własnych potrzeb, bywa uzależniony od cudzej aprobaty,

*wspomagacz- dziecko opiekuńcze w stosunku do osoby pijącej,tłumaczące ją, rozumiejące, niekorzystne skutki: często w dorosłym życiu szukapartnera alkoholika, aby nim móc dalej się opiekować,

*maskotka-dziecko, które swym wdziękiem i urokiem osobistymrozładowuje zły nastrój w domu, nieustannie śmieje się i żartuje, niekorzystneskutki: nikt nie traktuje go poważnie, także on sam siebie, jego uczucia sązaniedbane, tym dzieckiem manipuluje rodzina i ono manipuluje rodziną,

*niewidzialne dziecko-dziecko, które przed rodzinnymiawanturami ucieka w świat fantazji, w książki, Internet, nie sprawia kłopotów,ciągle jakby nieobecne, niekorzystne skutki: nieumiejętność współżycia zludźmi, głębokie zablokowanie własnych uczuć, może nastąpić ucieczka w alkohollub narkotyki,

*kozioł ofiarny – szczególnie narażony na agresję ze stronydorosłych, zwykle sprawia kłopoty wychowawcze, źle się uczy, wagaruje, wcześniezaczyna sięgać po środki psychoaktywne, to dziecko jest szczególnie zagrożoneuzależnieniem, popadnięciem w konflikt z prawem. Samo sobie nie poradzi–potrzebuje pomocy dorosłych w wieku kilku lat.

Ważne: Dzieci są dużo bardziej bezbronne niż dorośliw sytuacji problemów alkoholowych w rodzinie. Oprócz cierpienia może to wywrzećtrwały zły wpływ na ich całą przyszłość. Pamiętaj też, że często dorastające idorosłe dzieci mają pretensje do niepijącego rodzica o to, że nic niezrobił, aby im pomóc. Od ciebie oczekują więcej.

 Dorosłe Dzieci Alkoholików

Jednym ze skutków dorastania w rodzinie alkoholowej może byćwytworzenie zespołu cech, które w dorosłym życiu występują w sposób staływpływając na funkcjonowanie jednostki, nawet w długi czas po tym, gdy opuściona rodzinę z problemem alkoholowym.

Wśród cech charakterystycznych dla tego stanu wymieniane są:

*lęk przed utratą kontroli,

*lek przed uczuciami,

*lęk przed sytuacjami konfliktowymi,

*nadmierne rozwinięte poczucie obowiązku,

*niemożność odprężenia się,

*zaniedbywanie własnych potrzeb,

*poczucie winy towarzyszące obronie siebie,

*brak spontaniczności i umiejętności określania własnychuczuć,

*niepewność i ciągłe zastanawianie się, jakie uczucia są„normalne”, co powinno się czuć w danej sytuacji,

*brak zaufania do ludzi,

*trudności w związkach intymnych,

*nieświadome dążenie do chaosu,

*mylenie miłości z litością,

*zdolność przetrwania w trudnych sytuacjach.

Osoby mające cechy zespołu DDA dzięki swoim wybitnymzdolnościom przetrwania, wytrzymałości i rozwiniętym cechom prospołecznymosiągają często duże sukcesy w życiu zawodowym, z dużym samozaparciem służąinnym, są cenionymi członkami społeczeństwa. Jednak one same płacą za toogromną cenę. Osoby . które określamy jako DDA, częściej niż inne wiążą się zosobami pijącymi nadmiernie, czasem także poszukują alkoholika, którym mogłybysię nadal zajmować.

Współuzależnienie

Nie każda osoba pozostająca w związku z osobą uzależnionąmoże być określona mianem współuzależnionej. Jednak specjaliści zakładają, żepozostawanie dłużej niż 2 lata w związku z osobą pijącą nadmiernie bez próbyzmiany sytuacji jest bardzo wyraźną przesłanką do rozpoznania współuzależnienia.

Osoba współuzależniona w sposób dla siebie nieuświadomionychroni, podtrzymuje picie osoby uzależnionej, zajmując się bardziejalkoholikiem niż sobą, koncentruje na nim całą energię, roztaczając mniej lubbardziej parasol ochronny nad jego piciem, płacąc za jego długi, sprzątającbałagan po nim, usprawiedliwiając go i kłamiąc w jego obronie.

Osoba współuzależniona powinna szukać pomocy u specjalisty,zajmującego się problemami alkoholowymi. Niebezpieczeństwem jest, że osobawspóluzależniona może uzależnić się od leków uspokajających (przepisywanychprzez lekarza) lub alkoholu, przy pomocy których próbuje radzić sobie znapięciem.

PAMIĘTAJ !

W Polsce leczenie uzależnienia od alkoholu jest bezpłatne,również dla osób nieubezpieczonych. Zgłoszenie do Poradni Leczenia Uzależnieńnie wymaga skierowania.

Uzależnienie nie leczone nie mija samo. W przypadku podjęcialeczenia wiele rodzin odzyskuje spokój i harmonię.

Osoba uzależniona nie rozumuje logicznie-często nie da sięjej przekonać do dobrowolnego leczenia. Są sytuacje, gdy przymusowe leczeniewydaje się być jedyną drogą ratunku dla osoby uzależnionej i jej rodziny.

Jest to forma stosowana wobec osób uzależnionych,zakłócających porządek publiczny, demoralizujących nieletnich, powodującychrozkład życia rodzinnego, uchylających się od pracy.

TU MOŻESZ UZYSKAĆ POMOC!

1. Poradnia Leczenia Uzależnień ul.     Armii Krajowej 10, 28-300 Jędrzejów (IS-MED)

Czynne codziennie (zarówno wgodzinach dopołudniowych jak i popołudniowych).

Rejestracja i ustalenie terminuosobiście lub telefonicznie(41)386-14-05.

Świadczeń udzielają lekarzespecjaliści w dziedzinie psychiatrii, certyfikowani psychoterapeuci, psychologkliniczny.

2. Punkt Informacyjno-Konsultacyjny ds.     Uzależnień ul. 11 Listopada 26 , 28-300 Jędrzejów ( Przychodnia     Rejonowa Nr 1 Zakładu Podstawowej Opieki Zdrowotnej –II piętro pok.17).

Czynne: poniedziałek 12.00-17.00,czwartek, piątek w godz. od 14.30 do 19.30

-filia Punktu dla osób niepełnosprawnych dotkniętych problememuzależnienia od alkoholu (Poradnia Rehabilitacyjna w Budynku Ośrodka PomocySpołecznej przy ul. 11 Listopada 113b, 28-300 Jędrzejów)

Porad udzielają certyfikowanispecjaliści psychoterapii uzależnień

     3.   StowarzyszenieTrzeźwościowe „RELAKS” w Jędrzejowie, ul. Dojazd 1M, 28-300

Jędrzejów (budynek byłegoKolejowego Domu Kultury)

Czynne: wtorek, środa, piątek wgodz. od 17.00 do19.00, niedziela w godz. od 16.00 do 20.00.

Numer telefonu informacyjno-kontaktowego – 41 314-40-82 (w godzinach otwarcia Klubu)

-Grupa AA „FENIKS” – spotkania Anonimowych Alkoholików w każdąniedzielę o godz.17.00

4 .„Pomarańczowa Linia” tel. 801-140-068 (dzwoniąc nie wybieramy cyfry0) –  

 ogólnopolska linia telefoniczna, która udziela porad i konsultacjirodzicom, których  

 dzieci sięgają po alkohol, a także nauczycielom, którzy chcieliby siędowiedzieć jakich  

 rad w tej sprawie udzielić oraz rodzinom, w których występuje problemuzależnień.

Dzwonić można od poniedziałku dopiątku w godz. od 14.00 do 20 00

opłata za połączenie (telefony stacjonarne i komórkowe) w cenie kosztu1 impulsu 

www.pomaranczowalinia.pl ,

porady i konsultacje on line: pomoc@pomaranczowalinia.pl

5. Przy Urzędzie Miejskim w Jędrzejowie działa Gminna Komisja Rozwiązywania

Problemów Alkoholowych. Do Komisji tej można się zwrócić zwnioskiem o podjęcie działań zmierzających do orzeczenia zobowiązania doleczenia odwykowego. Komisja wszczyna procedurę zmierzającą do tego, aby SądRodzinny orzekł wobec danej osoby zobowiązanie do leczenia odwykowego.  Wniosek można złożyć osobiście wsekretariacie Urzędu lub nadesłać listownie na adres: Gminna KomisjaRozwiązywania Problemów Alkoholowych przy Urzędzie Miejskim w Jędrzejowie, ul.11 Listopada 33a, 28-300 Jędrzejów.